Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Erbo-de-sant-Jaume
Jacobaea vulgaris
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-de-sant-Jaques.
Nom en français : Séneçon jacobée.
Descripcioun :Planto pulèu grando que trachis, au nostre, dins li prado de basso mountagno. Fai uno enflourejado en pinceloun. Coumpara emé lou seniçoun-di-fueio-de-rouqueto forço coumun e qu'a de bratèio escartado, o emé l'erbo-de-sant-Jaume-bastardo que rèsto en plano e flouris mai tardié.
Usanço :L'erbo-de-sant-Jaume es uno planto empouisounanto que caup d'alcalouïdo pirolizidinico proun marrit pèr lou fege. En generau li bèsti l'esbrouton pas que recounèisson soun óudour. Lou dangié èi pulèu dins lou fen qu'aqui perd soun óudour, mai pas lis alcalouïdo. Lou mai estounant èi qu'èro utilisa pèr sougna li mau d'estoumac di chivau (sant-Jaume).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Jacobaea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Senecioneae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 25 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Jacobaea vulgaris Gaertn., 1791
(= Senecio jacobaea L., 1755 )